Zaburzenia osobowości

smutna kobieta

Osobowością określamy wszystkie dyspozycje oraz cechy fizyczne i psychiczne osoby, które zostały ukształtowane zarówno genetycznie, jak i środowiskowo. Wyróżniamy cechy osobowości takie jak intelekt, wola czy napęd psychoruchowy, co łączy się z poczuciem tożsamości. Zaburzenia osobowości nie są łatwe w diagnozowaniu, gdyż można wyszczególnić kilka rodzajów osobowości.

Podstawowe kryteria diagnostyczne to:

  • obecność wzorca patologicznych zachowań lub przeżywania, który manifestuje się w zakresie poznawczej i afektywnej kontroli impulsów,
  • sztywność – stabilność – zachowań i wzorców,
  • pogorszenie jakości codziennego funkcjonowania.

Osoby z zaburzeniami mogą często cierpieć na inne zaburzenia, np. depresję czy uzależnienia od różnych substancji. Sposób leczenia zawsze zależy od zdiagnozowanego rodzaju zaburzenia. Choć pojawiają się odmienne symptomy, to jednak strategia leczenia jest bardzo zbliżona – najczęściej wiąże się z długoterminową psychoterapią.

Jakie są rodzaje osobowości?

Szacuje się, że zaburzenia osobowości dotykają nawet 10% populacji. Przyczyny ich występowania nie są do końca znane, choć duże znaczenie mają m.in. uwarunkowanie genetyczne oraz czynniki społeczne.

Wyróżniamy przykładowe rodzaje osobowości:

  • paranoidalna,
  • schizotypowa,
  • schizoidalna,
  • bierno-agresywna,
  • depresyjna,
  • histrioniczna,
  • narcystyczna,
  • BPD,
  • antysocjalna,
  • unikowa,
  • zależna,
  • anankastyczna.

Podstawą leczenia zaburzeń osobowości jest psychoterapia.